مطالعه‌ی نقوش گلدانی در کاشی‌کاری حمام‌ها

نویسنده

  • جمیله منصوری جزآبادی کارشناس ارشد باستان شناسی- گرایش اسلامی دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران، نویسنده مسئول.
چکیده مقاله:

نقش گلدان‌ انتزاعی با گل‌های ختایی در عصر صفوی و گلدان‌ واقع‌گرا با گل‌های طبیعی قاجاری از نقوش پرکاربرد در کاشی‌کاری این دو دوره محسوب می‌شوند. در حال حاضر یک مورد نقش گلدان انتزاعی واقع در حمام شاهزاده‌ها و یازده مورد نقش گلدان واقع‌گرا با گل‌های طبیعی در کاشی‌کاری حمام‌های تاریخی ایران باقی‌مانده است. نقوش گلدانی در کاشی‌کاری حمام‌های ایران چه ویژگی‌هایی دارند؟ نقش گلدانی حمام شاهزاده‌ها در مسیر تحول نقوش گلدانی انتزاعی عصر صفوی چه جایگاهی دارد؟ هدف مقاله، معرفی و مطالعه‌ی نقوش گلدانی در کاشی‌کاری حمام‌های تاریخی ایران در دوره‌ی صفوی و قاجار است. بر اساس مطالعات انجام‌شده نقش گلدانی حمام شاهزاده‌ها، ساختاری مشابه نمونه‌های اواسط عصر صفوی دارد و احتمالاً قدیمی‌ترین نمونه‌ی به‌جای مانده از کاربرد نقش گلدان انتزاعی در کاشی‌کاری حمام‌های ایران است. ترسیم واقع‌گرایانه بدنه‌ی گلدان، پیچ‌وتاب کم ساقه‌ها و اهمیت گل‌ها، نقش زیرگلدانی و تأکید بر شاخه‌ی مرکزی از ویژگی‌های این نمونه هستند. همچنین به نظر می‌رسد نقوش گلدانی در شهرهای مختلف، دارای ویژگی‌های مختص به خود مانند تفاوت‌ در فرم گلدان، قاب‌بندی کاشی‌ها و شیوه‌ی ترسیم گل‌ها هستند. نقوش گلدانی با گذشت زمان شلوغ‌تر و پرکارتر شده‌اند و برخی تفاوت‌ها در شیوه‌ی ترسیم نقوش گلدانی قاجاری در حمام‌ها باعث می‌شود احتمال وجود سبک محلی خاصی برای طراحی و ترسیم نقوش گلدانی در کاشی‌کاری حمام‌ها مطرح شود. این مقاله با رویکرد توصیفی- تحلیلی و شیوه‌ی میدانی - کتابخانه‌ای انجام‌شده است

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

واکاوی شکل گیری نقوش هندسی شکسته در کاشیکاری های مسجد جامع اصفهان

نقوش هندسی همواره بخش مهمی از هویت معماری سنتی ایران است. این نقوش که با استفاده از خطوط مستقیم شکل می‌گیرند، نقش‌مایه‌های گره را بوجود می‌آورند. نقش‌مایه‌هایی که هر یک دارای ویژگی‌های مخصوص به خود هستند. مسجد جامع اصفهان یکی از مهم‌ترین ابنیه معماری ایران، به لحاظ حجم تزیینات و استفاده از نقوش هندسی متعدد است. لذا در این مقاله به دلیل اهمیت ویژه‌ای که این بنا در تاریخ الگو‌های هندسی داراست به ...

متن کامل

بررسی نمادین نقوش گیاهی در نگارگری و کاشیکاری مکتب هرات

عناصر نمادین به عنوان جلوه های بارزی از مفاهیم والا و دور از دسترس، در نگارگری ایران حضور چشمگیری دارند و اغلب با صور گوناگون، رشته های ارتباطی خود را با واقعیت ملموس حفظ کرده اند. مطالعه فوق نشان می دهد نگارگر ایرانی در فضایی نمادین به آفرینش می پردازد. بر این اساس گاه به شیوه کاملا مجرد و انتزاعی، گاه ملهم از واقعیت، گاه با اغراق در ویژگی های واقعیف نقوش خاصی را با عملکرد های گ.ناگون به منصه ...

15 صفحه اول

بررسی و مطالعۀ مضامین نقوش کاشیکاری در حما م های تاریخی شهر اصفهان از آغاز دورۀ صفویه تا اواخر عصر قاجار

به سبب تمرکز حمام های تاریخی شاخص عصر صفوی و قاجار در شهر اصفهان و تزیینات معماری منحصربه فرد در آنها، این شهر بهترین کانون پژوهش دربارۀ تزیینات وابسته به معماری در حمام های تاریخی است. هدف این پژوهش، مطالعۀ نقوش به کاررفته در کاشیکاری حمام های اصفهان، در محدودۀ زمانی اوایل عصر صفوی تا پایان عصر قاجار، طبق هبندی مضامین و بیان برخی شاخصه های آنها در مقایسه با سایر حما مهای ایران است. نتایج نشان ...

متن کامل

بررسی و مطالعۀ مضامین نقوش کاشیکاری در حما م های تاریخی شهر اصفهان از آغاز دورۀ صفویه تا اواخر عصر قاجار

به سبب تمرکز حمام های تاریخی شاخص عصر صفوی و قاجار در شهر اصفهان و تزیینات معماری منحصربه فرد در آنها، این شهر بهترین کانون پژوهش دربارۀ تزیینات وابسته به معماری در حمام های تاریخی است. هدف این پژوهش، مطالعۀ نقوش به کاررفته در کاشیکاری حمام های اصفهان، در محدودۀ زمانی اوایل عصر صفوی تا پایان عصر قاجار، طبق هبندی مضامین و بیان برخی شاخصه های آنها در مقایسه با سایر حما مهای ایران است. نتایج نشان ...

متن کامل

سیر تحول کاشیکاری در آثار معماری دوره صفویه تا امروز

The tile making and the tile work are from valuable arrays related to architecture that the taste, elegance and the skill of our country’s tile makers have carried it to a degree of growth that has motivated the admire of the viewers. The people who have some acquaintance with Iranian Islamic architecture must enjoy the necessary knowledge of artistic values, designs as well as color and glaze ...

متن کامل

مطالعهی کاریوتایپ و خصوصیات کروموزومی گاومیش های مازنی وآذری

در این پژوهش، کاریوتایپ جمعیت گاومیش­های مازنی در مقایسه با جمعیت گاومیش­های آذری مورد مطالعه قرار گرفت. مطالعات کاریوتایپی یک ابزار قدرتمند برای تعیین کاریوتایپ احشام است و موجب شناسایی پایه­ای ناهنجاری­های کروموزومی می­گردد. نمونه­های خونی از ده ( 5 نر و 5 ماده) گاومیش مازنی و سی ( 15 نر و 15 ماده) گاومیش آذری جمع­آوری شدند. گاومیش­های مازنی متعلق به استان مازندران و گاومیش­های آذری متعلق به ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 11  شماره 1

صفحات  87- 96

تاریخ انتشار 2019-05-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023